İçindekiler
Arama motorlarında bir sorgu başlattığınızda karşınıza çıkan sayfalar neye göre dizilir? Arama motorları nasıl çalışır? Eğer bir geliştirici, tasarımcı, küçük işletme sahibi, pazarlama uzmanı, web sitesi sahibiyseniz ya da bunlardan biri olmak istiyorsanız arama motorlarının çalışma mantığını bilmeniz gerekiyor.
İnternet kullanımının artmasıyla birlikte arama motorları da hayatımızın bir parçası oldu. Yalnızca Google yılda 2 trilyondan fazla arama yapabiliyor. Arama motorları artık yalnızca alışveriş, eğlence, bilgi almak gibi sebeplerle değil; iş için de kullanılıyor. Neredeyse yaptığımız her şey de arama motorlarına bağlı olduğumuz bir noktaya ulaştığımızı söylesek yanılmış olmayız.
Arama motorlarında bir sorgu başlattığınızda karşınıza çıkan sayfalar neye göre dizilir? Arama motorları nasıl çalışır? Eğer bir geliştirici, tasarımcı, küçük işletme sahibi, pazarlama uzmanı, web sitesi sahibiyseniz ya da bunlardan biri olmak istiyorsanız arama motorlarının çalışma mantığını bilmeniz gerekiyor.
Arama motorları nasıl çalışır? sorusunun yanıtını anlamak web sitenizi, bu motorların çalışma kriterlerine göre dizayn etmenize olanak tanır. Bu da size İnternet dünyasında çok büyük avantajlar sağlar. O nedenle işletmenizi çevrimiçi dünyaya taşımadan ya da yeni bir girişimde bulunmadan önce ilk yapmanız gereken şey, SEO (Arama Motoru Optimizasyonu) ve SEM (Arama Motoru Pazarlaması) terimlerini araştırarak tam anlamıyla kavramak olmalı.
Arama motorları tarama süreci
Arama motorları karmaşık programlardır. Siz arama yapmadan önce bile arama motorları hazırlık çalışmaları yapar. O nedenledir ki siz Google’da bir şey arattığınızda karşınıza en kaliteli sonuçlar sunulur.
İnternet dünyasında tarama ve dizin oluşturma olarak bilinen hazırlık aşaması arama motorları için bilgiyi keşfetme sürecidir. Bilgiyi keşfetme sürecinden sonra o bilgiyi arama amacıyla kullanılabilecek şekilde organize etmek gelir.
Arama motorlarında, İnternet üzerinde halka açık olan bilgileri bulmaktan sorumlu web tarayıcıları adı verilen bir dizi bilgisayar programı vardır. Karmaşık bir işlemi basitleştirmek için, bu yazılım tarayıcılarının (arama motoru örümcekleri olarak da bilinir) işinin İnternet’i taramak ve web sitelerini barındıran sunucuları (web sunucuları da denir) bulmak olduğunu bilmeniz yeterlidir.
Arama motoru örümcekleri, her bir web sitesini ziyaret eder ve farklı teknikler kullanarak, metin içeriği, resimler, videolar veya başka bir formatta (css, html, javascript, vb.) kaç sayfa bulunduğunu öğrenmeye çalışırlar.
Bir web sitesini ziyaret ederken, sayfa sayısını not etmenin yanı sıra web sitesinde bulunan bağlantıları da takip ederler (site içindeki sayfalara veya harici web sitelerine işaret eder) ve böylece daha fazla sayfa keşfedilmiş olur.
Bunu sürekli olarak devam ettiren motorlar, bir web sitesinde yapılan değişiklikleri de takip ederler; böylece yeni sayfalar eklendiğinde veya silindiğinde, bağlantılar güncellendiğinde vb. haberdar olurlar. İnternet’te bugün 130 trilyondan fazla bireysel sayfa bulunduğunu ve günlük ortalama olarak binlerce yeni sayfa yayınlandığını dikkate alırsanız, bunun ne kadar büyük bir iş olduğunu tahmin edebilirsiniz.
Tarama süreci neden önemlidir?
Web sitenizi arama motorları için optimize ederken dikkat edilmesi gereken en önemli şey, web sitenizin okunabilirliği olmalı. Yukarıda açıklandığı gibi, tarayıcıların yapacak çok işi var ve işlerini kolaylaştırmak adına okunabilir web siteleri hazırlamak Google sonuçlarınızı olumlu etkileyecektir. Tarayıcıların web sitenizi problemsiz bir şekilde en hızlı şekilde keşfetmelerini ve erişmelerini sağlamak için yapılacak çok şey vardır.
Web sitenizin hangi sayfalarına tarayıcıların erişmesini istemediğinizi belirtmek için Robots.txt dosyasını kullanın. Örneğin, yöneticiniz veya arka uç sayfaları ve İnternet üzerinde genel olarak bulunmasını istemediğiniz diğer sayfalar gibi.
Google ve Bing gibi büyük arama motorları, web siteniz hakkında daha fazla bilgi vermek için kullanabileceğiniz araçlara (sayfa sayısı, yapı vb.) sahiptir, böylece kendileri bulmak zorunda kalmaz.
Web sitenizin tüm önemli sayfalarını listelemek için bir xml site haritası kullanın, böylece tarayıcılar değişiklikleri izlemek ya da yok saymak için hangi sayfaları izleyeceğini bilir.
İndeksleme
Yalnızca tarama yapmak, bir arama motoru oluşturmak için yeterli değildir. Tarayıcıların tanımladığı bilgilerin, son kullanıcıya sunulmadan önce arama motoru algoritmaları tarafından işlenebilmesi için düzenlenmesi, sıralanması ve saklanması gerekir. Bu sürece indeksleme denir.
İndeksleme işlemine neden önem verilir?
İndeksleme işlemi çok önemlidir. Eğer web siteniz arama motoru indeksinde yoksa hiçbir aramada çıkmazsınız.
İndeksleme işlemi aynı zamanda, arama motorları dizinlerinde ne kadar fazla sayfa bulunduğunu, birileri bir sorgu yazdığında arama sonuçlarında görünme şansınızın o kadar yüksek olduğunu gösterir.
İndeksleme, Google üzerinde en üst sıralarda veya sayfalarda olmak anlamına gelmez. Yalnızca ‘‘arama sonuçlarında görünür’’ olmak olarak açıklanabilir. SERPS’in (arama motoru sonuç sayfaları) ilk 5 pozisyonunda görünmek için ise web sitenizi kısaca Arama Motoru Optimizasyonu veya SEO olarak adlandırılan bir işlem kullanarak arama motorları için optimize etmeniz gerekir.
İşlemdeki üçüncü ve son adım, arama motorlarının, bir sorgu yazarken SERPS’de hangi sayfaların ve hangi sırada gösterileceğine karar vermesidir. Bu sonuç, arama motoru sıralama algoritmaları kullanılarak elde edilir. Basit bir ifadeyle, bunlar kullanıcının ne aradığını ve hangi bilgilerin geri döneceğini analiz eden, çok sayıda kurala sahip yazılım parçalarıdır.
Bu kurallar ve kararlar, web sitesi incelemelerinde sitelerde hangi bilgilerin mevcut olduğuna dayanılarak verilir.
Arama motoru algoritmaları nasıl çalışır?
Yıllar geçtikçe arama motoru sıralama algoritmaları gelişerek daha karmaşık bir hale geldi. Google algoritmaları başlangıçta kullanıcının sorgusunu sayfanın başlığıyla eşleştirmek kadar basit çalışıyordu ama artık böyle değil. Google’ın sıralama algoritması, bir karar vermeden önce 255’ten fazla kuralı dikkate alır ve hiçkimse bu kuralların tamamına hakim olamıyor.
Arama motorlarının sıralama faktörleri
Daha kolay anlaşılabilmesi için arama motorlarının sıralama faktörlerini sizler için kısaca açıkladık…
Kullanıcı sorgusunu analiz etme
İlk adım, arama motorlarının kullanıcının ne tür bilgiler aradığını anlamasıdır. Bunu yapmak için, kullanıcının sorgusunu bir dizi anlamlı anahtar kelimeye bölerek analiz eder.
Eşleşen sayfaları bulma
İkinci adım, dizinlerine bakmak ve hangi sayfaların belirli bir sorgu için en iyi cevabı sağlayabileceğine karar vermektir. Bu, hem arama motorları hem de web sahipleri için tüm süreçte çok önemli bir aşamadır. Aynı zamanda, iyi SEO tekniklerinin algoritmalar tarafından verilen kararı etkileyebileceği aşamadır.
Google için önemli kriterler
-Kullanıcı amacını karşılamak için kaliteli içerikler yayınlayın
-Web sitenizi arama motorlarına erişilebilir kılın
-Hızlı ve güvenli web siteleri oluşturun
-Uzmanlığınızı, otoritenizi ve güvenilirliğinizi kanıtlamak için İnternet’teki diğer web sitelerinden ‘‘güven oyları’’ alın (bağlantılar ile)
-Yukarıdaki kuralları takip eden web siteleri, yüksek arama motoru sıralamasından yararlanıyor ve gelecek yıllarda rekabette hayatta kalma olasılıkları daha yüksek oluyor.
-Kısayol alan ve arama motoru algoritmalarını kandırmaya çalışan web siteleri geçici başarıya ulaşabiliyor ancak er ya da geç yakalanıyor ve cezalandırılıyor
Sonuç
Arama motorları çok karmaşık bilgisayar programları haline geldi. Arayüzleri basit olabilir ancak çalışma ve karar alma yöntemleri basit olmaktan uzaktır. İşlem tarama ve indeksleme ile başlar. Bu aşamada, arama motoru tarayıcıları, İnternet üzerinde herkese açık olan tüm web siteleri için mümkün olduğunca fazla bilgi toplar.
Karar vermek ve mümkün olan en iyi sonuçları kullanıcıya geri döndürmek için bu bilgileri arama motoru algoritmaları tarafından kullanılabilecek bir biçimde keşfederler, işler, sıralar ve saklarlar.
İncelemek zorunda oldukları veri miktarı çok fazla ve süreç tamamen otomatiktir. İnsan müdahalesi, yalnızca çeşitli algoritmalar tarafından kullanılacak kuralları tasarlama sürecinde yapılır, ancak bu adım bile, yavaş yavaş yapay zeka yardımı ile bilgisayarların yerini alıyor.
Bir web yöneticisi olarak, işiniz basit ve anlaşılır bir yapıya sahip web siteleri oluşturarak tarama ve dizin oluşturma işlerini kolaylaştırmaktır. Bir kez web sitenizi sorunsuz bir şekilde okuyabildiklerinde, arama sıralama algoritmalarına yardımcı olmak için doğru sinyalleri verdiğinizden emin olmanız gerekir. Genel arama motoru trafiğinden küçük bir pay almak, uzun süreli bir çevrimiçi işletme oluşturmak için yeterlidir.